چرا دانش آموزان درس نمی خوانند ؟

عوامل زیادی در این موضوع دخیل هستند از جمله : اقتصاد، فرهنگ، کتاب های درسی،انگیزه، محیط خانواده،مدرسه
اما مهمتر از همه عوامل ذکر شده ،بحث انگیزه از بقیه عوامل تاثیر گذارتر است.همه ما شنیده ایم که موفق ترین افراد در زمینه های مختلف مانند پزشکی،سیاست،فن آوری و سایر رشته ها معمولا در زمان کودکی در رنج و سختی زندگی می کردند، ولی با انگیزه و پشتکار توانستند پله های ترقی را طی کنند.
چرا در گذشته دانش آموزان با جدیت و با علاقه بیشتری به مدرسه می رفتند و درس می خواندند و چرا امروز دانش آموزان فقط به فکر نمره و قبولی هستند و معمولا در غیر از ایام زحمات زیادی برای درس نمی کشند؟
برای پاسخ به این سوآل لازم است موارد را به صورت زیر بیان نمایم:
1-حذف تنبیه و دانش آموز سالاری بزرگترین اشتباه مسئولان آموزش و پرورش در چندین سال گذشته بود.البته تنبیه به معنی آگاه کردن است نه اینکه کسی را به شدت کتک بزنیم، بلکه می توان تنبیه را صورت محدود و متعارف توسط معاونین و مدیران مدارس در شرایط های مختلف انجام داد.نه از آن شوری شور گذشته نه از آن بی نمکی امروز.

پس تنبیه در حد قابل قبول برای ایجاد مسئولیت دانش آموز در برابر مدرسه و معلم ضروری است.اگر دانش آموزی آزاد و بی انگیزه به مدرسه رفت و آمد کند،مثل این است که انتظار داشته باشیم سربازی بدون اجازه مافوق خود به پادگان رفت و آمد داشته باشد.
2-نظام ارزشیابی توصیفی یاقبول شدن بدون دردسر دانش آموزان به مقاطع بالاتر تا پایان متوسطه اول،به نوعی باعث از بین بردن رقابت بین دانش آموزان در مقایسه با نظام ارزشیابی با نمره می شود.وقتی مردود شدن دانش آموز تا مقطع ذکر شده تعریف نشده است و معلمان برای بالا بردن رضایت مدیران شان، به ناحق نمرات غیر واقعی به دانش آموزان می دهند،توقف ادامه این روند در مقطع متوسطه دوم و حتی دانشگاه مشکل و غیر قابل کنترل است.امروزه می بینیم که در اکثر دانشگاه ها،دانشجو به دانش آموز مبدل می شود و توان علمی تحقیق و نوشتن پایان نامه را ندارد،شب امتحان درس می خواند و فقط به فکر مدرک است.این روند در آینده ای نه چندان دور ضربه مهلکی به بنیه علمی کشور خواهد زد.
3-مشکلات اقتصادی خانواده ها ،با توجه به اوضاع اجتماعی و فرهنگی امروز،توان نظارتی پدر و مادر ها را بر فرزندان خود کاهش داده است و با توجه به امکاناتی مانند تلفن همراه هوشمند، تلویزیون، ماهواره، اینترنت،رایانه معمولا دانش آموزان امروز ،وقت های مفید روزانه خود تلف کرده و با این وسایل کار می کنند و وقت چندانی برای درس نمی گذارند.

البته لازم به ذکر است این مورد و موارد مطرح شده شامل عده زیادی از دانش آموزان می شود و دانش آموزان درس خوان در یک کلاس به تعداد محدودی هستند که به مرور زمان ،عادت های سایرین روی آنها تاثیر منفی می گذارد.
4-کتاب های درسی،بدون توجه به نیاز های ضروری دانش آموزان تالیف می شوند و بدتر از آن نظر خواهی نکردن معلمان سراسر کشور از محتوای کتاب های تالیف شده است.بهتر است کتاب های درسی با توجه به نیاز زمان و خرد جمعی همه کارشناسان و معلمان مربوطه تالیف شود که خوشبختانه تا حدودی برخی کتاب ها مانند تفکر و سبک زندگی،فن آوری به مجموعه کتاب های درسی افزوده شده است. بعضی از نرم افزارها مثل کوشا و میشا آمدند درس را راحتتر کردند.

مسئله دیگر چاپ کتاب های درسی توسط مولفان انتشارات غیر دولتی است که خالی از اشکال نمی باشد و مشکل برخی از آنها، حجم بالای محتوای و در نظر نگرفتن توانایی دانش آموزان است. بیشتر این کتاب ها برای هنرجویان فنی و حرفه ای و کاردانش استفاده می شوند.
5-نیروی انسانی با تجربه در مدیریت ها، معلمان با انگیزه بالا،بودجه کافی در تجهیز مدارس شامل امکانات آزمایشگاه ،تجهیز کتابخانه،امکانات ورزشی،تفریحات سالم و سایر موارد برای تقویت انگیزه دانش آموزان بسیار مهم هستند .

در پایان امیدوارم مدیران ارشد آموزش و پرورش، با توجه به امکانات موجود کشور و برنامه ریزی مناسب،برای حل مشکلات آموزش و پرورش اقدامات لازم را انجام دهند.

منبع: صدای معلم